ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੇਖ ਲਿਖਾ ਲਏ ਮਾੜੇ
ਲਿਖਿਓ ਨਹੀਂ ਮੁੜਕੇ ਮੁੜਦੇ
ਜਦ ਮੌਤ ਮੁਕਾ ਲਏ ਸੌਦਾ
ਵਿਕਿਓ ਨਹੀਂ ਮੁੜਕੇ ਮੁੜਦੇ
ਇੱਕ ਦੋ ਦਿਨ ਸਫਰ ਤਿਆਰੀ
ਇੱਕ ਦੋ ਦਿਨ ਸਫਰ ਸਵਾਰੀ
ਜਿਹੜੇ ਜਾ ਬੈਠੇ ਪਰਦੇਸੀਂ
ਟਿਕਿਓ ਨਹੀਂ ਮੁੜਕੇ ਮੁੜਦੇ
ਇੱਕ ਦੋ ਦਿਨ ਜਾਨ ਜਵਾਨੀ
ਇੱਕ ਦੋ ਦਿਨ ਹੋਰ ਨਿਸ਼ਾਨੀ
ਜਦ ਸਮਾਂ ਮਿਟਾ ਦਏ ਪੈੜਾਂ
ਮਿਟਿਓ ਨਹੀਂ ਮੁੜਕੇ ਮੁੜਦੇ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਜਦ ਵੀ ਤੇਰੀ ਆਵਾਜ਼
ਸੁਣਦੀ ਹੈ,
ਰਾਤ ਦੇ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ਵਿੱਚ
ਮੈਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ
ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ
ਬੀਤੇ ਦਿਨ ਦੀ
ਲਾਸ਼ ਤੇ ਰੋਂਦਾ
ਇੱਕ ਬੁਝਿਆ ਹੋਇਆ ਸੂਰਜ।
-ਸੰਗਤਾਰ
ਇੱਕ ਦੋ ਲਫ਼ਜ਼ ਤੇਰੇ ਲਈ
ਇੱਕ ਦੋ ਲਫ਼ਜ਼ ਮੇਰੇ ਲਈ
ਬਾਕੀ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਮ
ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਬਦਨਾਮ
ਨਾ ਸੂਰਜਾਂ ਮੂਹਰੇ ਖੜ੍ਹੇ
ਨਾ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ ਹੱਥ ਫੜੇ
ਆਪੇ ਪਈ ਹੈ ਸ਼ਾਮ
ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਬਦਨਾਮ
ਰੌਲ਼ੇ ਅਸਾਂ ਪਾਏ ਨਹੀਂ
ਤੱਕ ਕੰਨ ਪੜਵਾਏ ਨਹੀਂ
ਭੇਜੇ ਨਹੀਂ ਪੈਗ਼ਾਮ
ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਬਦਨਾਮ
ਦੀਦੇ ਗੁਆ ਕੇ ਆਪਣੇ
ਅੱਥਰੂ ਕਸ਼ੀਦੇ ਪਾਪਣੇ
ਪੀਤਾ ਨਹੀਂ ਏ ਜਾਮ
ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਬਦਨਾਮ
ਹੌਂਕੇ ਦੀ ਸੂਲ਼ੀ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ
ਤੇ ਚੁੱਪ ਚੁਪੀਤੇ ਮਰਨ ਦਾ
ਮਿਲ਼ ਵੀ ਗਿਆ ਈਨਾਮ
ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਬਦਨਾਮ
ਬੁੱਕਲ਼ ਸਬਰ ਦੀ ਮਾਰ ਕੇ
ਸਭ ਕੁਝ ਲੁਟਾ ਹੱਥ ਝਾੜਕੇ
ਮੰਗਦੇ ਸਿਰਫ ਆਰਾਮ
ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਬਦਨਾਮ।
-ਸੰਗਤਾਰ
ਉਸਦਾ ਇਰਾਦਾ ਤਾਂ
ਮਹਿਬੂਬ ਦੇ ਤਨ ਨੂੰ
ਸਿਉਂਕ ਬਣ ਕੇ ਖਾਣ ਦਾ ਸੀ
ਪਰ ਝੱਲੀ ਦੀ
ਪਾਕ ਮੁਹੱਬਤ ਨੇ ਪਲ਼ੋਸ ਕੇ
ਉਸਨੂੰ ਪਰਵਾਨਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ
ਫਿਰ ਵੀ
ਉਹ ਨਾ-ਸ਼ੁਕਰਾ ਉੱਡ ਗਿਆ
ਕਿਸੇ ਪਰਾਈ ਲਾਟ ਤੇ
ਜਲ਼ ਕੇ ਅਮਰ ਹੋਣ ਲਈ।
-ਸੰਗਤਾਰ
ਸੋਚ ਸਮਝ ਹਿਸਾਬ ‘ਚੋਂ
ਤੇਰੀ ਧਰਮ ਕਿਤਾਬ ‘ਚੋਂ
ਲੱਭਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਕੁਝ ਲੱਭਿਆ
ਲੱਗਿਆ ਕੁਛ ਏਦਾਂ ਲੱਗਿਆ
ਕਿ ਰੱਬ ਨਾਲ਼ ਰੁੱਸਿਆਂ ਵੈਰ ਨਾ!
ਧਰਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਰੁੱਸਿਆਂ ਖ਼ੈਰ ਨਾ!
-ਸੰਗਤਾਰ
ਏਦਾਂ ਨਾ ਜ਼ਖ਼ਮ ਭਰਨੇ ਏਦਾਂ ਨਾ ਵਕਤ ਸਰਨਾ
ਗੱਲ ਕੀ ਭਲਾ ਇਹ ਹੋਈ ਗੱਲ ਹੀ ਨਾ ਕੋਈ ਕਰਨਾ
ਕੋਈ ਤਾਂ ਢੂੰਢ ਦਿੰਦੇ ਦੁਨੀਆਂ ’ਚ ਓਸ ਵਰਗਾ
ਦਿਲ ਨੂੰ ਲਗਾ ਕੇ ਏਦਾਂ ਕਾਹਨੂੰ ਭਲਾ ਸੀ ਮਰਨਾ
ਟਕਰਾ ਜੇ ਮੁੱਕ ਜਾਵੇ ਦਰਿਆ ਹੀ ਸੁੱਕ ਜਾਵੇ
ਵਗਣੇ ਨੇ ਮਸਤ ਪਾਣੀ ਕੰਢਿਆਂ ਨੇ ਇੰਞ ਖਰਨਾ
ਜਿੰਨਾ ਕੁ ਦਰਦ ਦਿਸਿਆ ਜਿੰਨੇ ਕੁ ਬੋਲ ਬੋਲੇ
ਲਿਖਿਆ ਅਗਰ ਉਹੀ ਤਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸ ਨੇ ਤਰਸ ਕਰਨਾ
ਜਦ ਰੁੱਖ ਮੌਲ਼ਦੇ ਨੇ ਵਿਰਲੇ ਹੀ ਗੌਲ਼ਦੇ ਨੇ
ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸੋਚੋ ਮਨ ਕੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰਨਾ।
-ਸੰਗਤਾਰ
ਇੱਛਰਾਂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹ ਰੱਖਣਾ ਏ ਮਜਬੂਰੀਆਂ
ਪੂਰਨਾਂ ਨੇ ਜਾਈ ਜਾਣਾ ਦੂਰ ਪਾ ਕੇ ਦੂਰੀਆਂ
ਇੱਕੋ ਗੱਲ ਸਮਝ ਨਾ ਆਈ ਸਾਰੇ ਜੱਗ ਨੂੰ
ਉੱਡ ਜਾਂਦਾ ਧੂੰਆਂ ਕਾਹਤੋਂ ਉੱਚਾ ਛੱਡ ਅੱਗ ਨੂੰ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਦੇ ਸਭ ਘਸੀਟੇ ਗਏ, ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਵਣਗੇ
ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਰਾਖ਼ ਰੁਲ਼ਾ ਸਾਡੀ, ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਪਿਆਰ ਸਿਖਾਵਣਗੇ
ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਲੱਭਦੇ ਫਿਰਦੇ ਨੇ ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ ਟੁਕੜੇ ਤਾਰਿਆਂ ਦੇ
ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਰਾਤੀਂ ਝੋਲ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਪੱਥਰ ਲੈ ਘਰ ਜਾਵਣਗੇ
ਜੁਗਨੂੰ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਲੱਭ ਸਕਦੈ ਕੋਈ ਖੋਜੀ ਕਾਰਣ ਜਗਣੇ ਦਾ
ਪਰ ਤੜਪ ਇਕੱਠੇ ਚਮਕਣ ਦੀ ਦਾ ਭੇਦ ਕਵੀ ਹੀ ਪਾਵਣਗੇ
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੌਦਾ ਵੇਚ ਕੇ ਸੌਂ ਜਾਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਇਹ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ
ਕਿੰਜ ਰੁੱਖਾਂ ਰੋਣਾ ਉਸ ਵੇਲ਼ੇ ਜਦ ਅੰਬਰੀਂ ਬੱਦਲ਼ ਛਾਵਣਗੇ
ਜਿੰਨਾ ਕੋਈ ਦਿਲ ਦਾ ਸੌੜਾ ਏ ਬਣੇ ਉੱਨਾ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਜ਼ਿਆਦਾ
ਨਫ਼ਰਤ ਦੀ ਭਰ ਕੇ ਪਿਚਕਾਰੀ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਵਿਖਾਵਣਗੇ
ਗੱਲ ਮਾਨਵਤਾ ਦੀ ਕਰਦੇ ਜੋ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਪਿੱਠੂ ਬਣਦੇ ਨਹੀਂ
ਜੋ ਸਿਜਦਾ ਸੱਚ ਨੂੰ ਕਰਦੇ ਨੇ ਪੁੱਠੇ ਉਹ ਸਭ ਲਟਕਾਵਣਗੇ
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਊੜਾ ਐੜਾ ਸਿੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕੁੱਝ ਪੜ੍ਹਿਆ ਨਹੀਂ ਕੁੱਝ ਲਿਖਿਆ ਨਹੀਂ
ਜਿਹੜੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਬਾਕੀ ਬੋਲੀਆਂ ਦੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਿੰਞ ਬਚਾਵਣਗੇ
ਮੈਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੇ ਵਿਰਸੇ ਦੀ ਸੌ ਮੰਡੀ ਲੱਗਦੀ ਵੇਖੀ ਏ
ਨਿੱਤ ਦੀ ਬੇਸ਼ਰਮ ਨਿਲਾਮੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦੋ ਕੀ ਦੇਸ਼ ਬਚਾਵਣਗੇ
ਤੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ, ਮੈਂ ਵੱਧ ਕੀਤਾ, ਤੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਏਂ, ਮੈਂ ਸਾਦਿਕ ਹਾਂ
ਡੁੱਬਦੇ ਸੰਗਤਾਰ ਜਹਾਜ਼ ਉੱਤੇ ਇੰਜ ਲੜਦੇ ਸਭ ਮਰ ਜਾਵਣਗੇ
ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਦੇ ਸਭ ਘਸੀਟੇ ਗਏ, ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਵਣਗੇ
ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਰਾਖ਼ ਰੁਲ਼ਾ ਸਾਡੀ, ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਪਿਆਰ ਸਿਖਾਵਣਗੇ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਹੌਲ਼ੀ ਹੌਲ਼ੀ
ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਰੂਹ ਤੇ
ਉੱਗ ਆਉਂਦੇ ਨੇ
ਜ਼ਖਮ ਲਾਰਿਆਂ ਦੇ
ਫੋੜੇ ਉਡੀਕਾਂ ਦੇ
ਛਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ਘਾਤਾਂ ਦੇ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ
ਹੌਂਕਿਆਂ ਤੇ ਗਾਲ਼ਾਂ ਦਾ
ਰਿਸਦਾ ਗੰਦਾ ਲਹੂ
ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ
ਇਹ ਸਿਰਫ
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਹੁਸੀਨ
ਕੀਮਤੀ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ
ਕਾਲ਼ਖ ਭਰਨ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ
ਤੇ ਕਵੀ,
ਇਸ ਕਾਲ਼ਖ ਨਾਲ਼
ਸਫਿਆਂ ਤੇ
ਫੁੱਲ ਪੱਤੀਆਂ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਸਾਡੀ ਕੱਚੀ ਜਿਹੀ ਉਮਰ, ਸਾਡੇ ਕੱਚੇ ਕੱਚੇ ਬੋਲ
ਬਿਨਾਂ ਅੱਥਰੀ ਜਵਾਨੀ, ਕੁਝ ਨਹੀਂਓਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ
ਬਿਨਾਂ ਝਿਜਕ ਝਨਾਂ ਦੇ ਕੰਢੇ ਤੁਰ ਜਾਵਾਂਗੇ
ਕਿਸੇ ਸੋਹਣੀ ਨੂੰ ਡੁਬੋ ਕੇ ਆਪ ਖੁਰ ਜਾਵਾਂਗੇ
-ਸੰਗਤਾਰ