ਉਲ਼ਝਿਆ ਫਿਰਾਂ ਖੌਰੇ ਸੁਲ਼ਝਿਆ ਫਿਰਾਂ
ਪਾਣੀ ਹੋ ਕੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਹੀ ਤਰਸਿਆ ਫਿਰਾਂ
ਉਡਾਨ ‘ਚ ਫਿਰਾਂ ਜਾਂ ਧਿਆਨ ‘ਚ ਫਿਰਾਂ
ਬਿਖਰੀਆਂ ਸੋਚਾਂ ‘ਚ ਸਮੇਟਿਆ ਫਿਰਾਂ
ਵਿਰਾਗ ‘ਚ ਫਿਰਾਂ ਵਿਸਮਾਦ ‘ਚ ਫਿਰਾਂ
ਹੋਂਦ ਅਣਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਲਟਕਿਆ ਫਿਰਾਂ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਵੇਦਾਂ ਉਪਨਿਸ਼ਦਾਂ ਨੂੰ ਫੋਲ ਫੋਲ ਵੇਖਨੈਂ
ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਬੰਦ ਬੂਹੇ ਖੋਲ ਖੋਲ ਵੇਖਨੈਂ
ਮਨ ਵਾਲ਼ੇ ਟੱਲ ਸੌਖੇ ਨਹੀਂਓਂ ਵੱਜਣੇ
ਏਦਾਂ ਕਿੱਥੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਅਨੇ ਲ਼ੱਭਣੇ
ਦੁਨੀਆਂ ‘ਚੋਂ ਖੱਟੇ ਹੋਏ ਵਰਾਂ ਤੇ ਸਰਾਪਾਂ ਨੂੰ
ਤੋਲ ਤੋਲ ਵੇਖਦਾ ਏਂ ਪੁੰਨਾਂ ਅਤੇ ਪਾਪਾਂ ਨੂੰ
ਕਿਹਨੇ ‘ਸ੍ਹਾਬ ਰੱਖਣੇ ਤੇ ਕਿਹਨੇ ਕੱਢਣੇ
ਏਦਾਂ ਕਿੱਥੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਅਨੇ ਲ਼ੱਭਣੇ
ਪੂਜਾ ਪਾਠ ਦਾਨ ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਵਿਆਂ ਨੇ ਮਾਰਿਆ
ਨਿੱਤ ਅਰਦਾਸਾਂ ਮੱਥੇ ਟੇਕ ਟੇਕ ਹਾਰਿਆ
ਚੰਗੇ ਪਲ ਵਿਹਲੇ ਕੰਮੀਂ ਜਾ ਲੱਗਣੇ
ਏਦਾਂ ਕਿੱਥੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਅਨੇ ਲ਼ੱਭਣੇ
ਸੁਪਨਿਆਂ ਖਿਆਲਾਂ ਦੇ ਸੌ ਕਰੇਂ ਅਨੁਵਾਦ ਤੂੰ
ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਟੇਵਿਆਂ ‘ਚੋਂ ਲੱਭਦੈਂ ਹਿਸਾਬ ਤੂੰ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਤੂਫਾਨ ਵਰ੍ਹਨੇ ਕਿ ਗੱਜਣੇ
ਏਦਾਂ ਕਿੱਥੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਅਨੇ ਲ਼ੱਭਣੇ
ਸਿਫ਼ਰ ਦਾ ਲਾਟੂ ਕਦੇ ਬੁਝੇ ਕਦੇ ਜਗਦਾ
ਬੁਝਿਆ ਨਾ ਦਿਸੇ ਪਤਾ ਜਗੇ ਦਾ ਨਾ ਲੱਗਦਾ
ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਇਹਨੇ ਯੁੱਗ ਠੱਗਣੇ
ਏਦਾਂ ਕਿੱਥੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਅਨੇ ਲ਼ੱਭਣੇ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਮਹਿਕੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਦੇ ਸੌ ਯਾਰ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਰੁੱਸਦੇ ਨੇ ਫੁੱਲ ਤਾਂ ਖ਼ੁਆਰ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਫੁੱਲਾਂ ਕੋਲ਼ੋਂ ਸਾਂਭੀ ਨਹੀਂਓਂ ਜਾਂਦੀ ਮਹਿਕਾਰ
ਹਵਾ ਕੋਲ਼ ਐਸੇ ਹਥਿਆਰ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਚੂਸ ਜਿੰਦਗਾਨੀ ਮਜਬੂਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ
ਡਾਢਿਆਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਨਿਖਾਰ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਰੋਜ਼ ਹੀ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਤੁਰੇ ਮੌਤ ਜੇਬ ਪਾਕੇ
ਰੋਜ਼ ਹੀ ਅਚਿੰਤੇ ਕਈ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਮਰਨਾ ਤਾ ਪੈਣਾ ਕਿਉਂ ਮਰੀਏ ਬੇਮਹਿਕੇ
ਰੋਜ਼ ਫੁੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ
ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਚੰਨ
ਚੰਨ ਉੱਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ
ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ
ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਨਦੀ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਖ ਵੇਖਦੀ
ਅੱਖ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ
ਕੀ ਅੱਖ ਵੱਖ ਵੇਖਦੀ?
-ਸੰਗਤਾਰ
ਬੁਝਦੇ ਜਗਦੇ ਰੋਂਦੇ ਹੱਸਦੇ ਫੱਬਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਾਂ
ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚੇ ਬੰਦੇ ਰੱਬ ਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਾਂ
ਨਾ ਪੁਨੂੰ ਨਾ ਖ਼ਾਬ ਪੁਨੂੰ ਦਾ ਹੋਤਾਂ ਲੁੱਟਿਆ ਨਾ
ਖੌਰੇ ਥਲ ਵਿੱਚ ਕਾਹਤੋਂ ਪੈੜਾਂ ਦੱਬਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਾਂ
ਘਰ ਦੇ ਦੀਵੇ ਬੁਝ ਗਏ ਅੱਖ ਅਸਮਾਨੀ ਤਾਰੇ ’ਤੇ
ਤਨ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰਕੇ ਮਨ ਨੂੰ ਕੱਜਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਾਂ
ਮਹਿਕਾਂ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਦਾ ਕੋਈ ਫੁੱਲ ਤਾਂ ਤੱਕਿਆ ਨਾ
ਮਹਿਕਾਂ ਹੋ ਫੁੱਲ ਪਿੱਛੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਾਂ
ਅੱਜ ਨੂੰ ਕਾਲ਼ਾ ਕਰਕੇ ਭਰਦੇ ਰੰਗ ਭਲ਼ਕ ਵਿੱਚ ਹਾਂ
ਕਾਲ਼ੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਕੰਧੀਂ ਕੌਲ਼ੀਂ ਵੱਜਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਾਂ
ਦਿਲ ਨੇ ਚੰਦ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਾਂਭ ਜੋ ਰੱਖੀਆਂ ਨੇ
ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੱਭਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਾਂ।
-ਸੰਗਤਾਰ
ਅੱਖੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਜਿਹੜੇ ਲੱਗਦਾ ਉਹ ਸੁਖੀ ਪਰ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀ ਬੀਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਹ ਰਾਤਾਂ ਕਿੰਞ ਜਾਗ ਜਾਗ ਕੱਟਦੇ ਨੇ
ਘੁੰਮਦੇ ਨੇ ਦਿਨੇਂ ਸੁੱਤੇ ਸੁੱਤੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਹ ਕਿਹੜਿਆਂ ਸਿਆਲਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਨੇ
ਖੇੜਿਆਂ ਨੇ ਜਿਹੜੇ ਬਾਗੋਂ ਪੁੱਟੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਹ ਰੋਜ਼ ਕਿਹੜੇ ਜੋਗੀ ਨੂੰ ਉਡੀਕਦੇ ਨੇ
ਆਉਂਦੇ ਨੇ ਖਿਆਲ ਪੁੱਠੇ ਪੁੱਠੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਹ ਕੱਟ ਕੇ ਬਣਾਉਣਾ ਫੰਧਾ ਲੋਚਦੇ ਨੇ
ਪੀਂਘ ਨੂੰ ਤ੍ਰਿੰਜਣਾ ਦੀ ਰੁੱਤੇ
ਅੱਖੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਜਿਹੜੇ ਲੱਗਦਾ ਉਹ ਸੁਖੀ ਪਰ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਉਹ ਰੋਂਦੇ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰੀ
ਕਿੰਨੀ ਵਾਰੀ ਸੂਲ਼ਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਚੁੱਭਦੇ ਕਲੀਰੇ ਬਾਹੀਂ
ਤੋੜ ਤੋੜ ਖਾਵੇ ਫੁਲਕਾਰੀ
ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਯਾਦ ਲੱਗੇ ਕਰਦੀ ਦੋਫਾੜ ਦਿਲ
ਕਿੰਨੀ ਵਾਰੀ ਫਿਰੇ ਸੀਨੇ ਆਰੀ
ਕਿੰਨੀ ਵਾਰੀ ਜੋਕਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਇੱਕ ਇੱਕ ਵਾਲ਼ ਲੱਗੇ
ਪੀਵੀ ਜਾਂਦਾ ਰੱਤ ਸਿਰੋਂ ਸਾਰੀ
ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਆਉਂਦੇ ਆਉਂਦੇ ਰੁਕ ਜਾਣ ਸੱਜਣਾ ਦੇ
ਸੁਪਨੇ ਵੀ ਹੋਣ ਇਨਕਾਰੀ
ਅੱਖੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਜਿਹੜੇ ਲੱਗਦਾ ਉਹ ਸੁਖੀ ਪਰ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹੜਾ ਕੋਈ ਖ਼ਤ ਪਾਇਆ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹੜਾ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਖਿੜੇ ਭਰੇ ਬਾਗ ਵਿੱਚ
ਇੱਕੋ ਫੁੱਲ ਦਿਸੇ ਕੁਮਲ਼ਾਇਆ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸਵੇਰ ਕਿੰਜ ਚੜ੍ਹੇ ਕਿੰਜ ਸ਼ਾਮ ਪਵੇ
ਕਿਹੜੀ ਮਜਬੂਰੀ ਜਾਲ਼ ਪਾਇਆ
ਐਵੇਂ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸਾਂਝ ਡੂੰਘੀ ਵਾਲ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਹੁੰਦਾ
ਐਵੇਂ ਨਹੀਂਓਂ ਜਾਂਦਾ ਦਿਲੋਂ ਲਾਹਿਆ
ਸ਼ਾਇਦ ਕਿ ਝੂਠੇ ਮੂਠੇ ਅੱਖਰ ਦੋ ਲਿਖਣੇ ਨੂੰ
ਤੁਪਕਾ ਵੀ ਖੂੰਨ ਨਾ ਥਿਆਇਆ
ਅੱਖੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਜਿਹੜੇ ਲੱਗਦਾ ਉਹ ਸੁਖੀ ਪਰ
ਉਹੀ ਜਾਣੇ ਜਿਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਬੀਤੇ
ਘੋਲ਼ ਘੋਲ਼ ਕੱਚ ਟੁੱਟੇ ਦਿਲਾਂ ਦੇ ਪਾ ਲੂਣ ਹੰਝੂ
ਘੁੱਟ ਘੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਕਿੰਞ ਪੀਤੇ
ਧਾਗੇ ਪਾ ਕਬੀਲਦਾਰੀ ਵਾਲ਼ੇ ਸੂਈਆਂ ਵਿੱਚ ਫੱਟ
ਇਸ਼ਕੇ ਦੇ ਕਿੰਞ ਜਾਂਦੇ ਸੀਤੇ
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਾਰੂਥਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹਿ ਕੇ ਹੰਝੂਆਂ ਦੇ
ਕਿੰਨੇ ਮੋਤੀ ਦਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ
ਫੇਰ ਵੀ ਨਾ ਸੁਣੀ ਰੱਬ ਫਟ ਚੱਲੇ ਦਰਦਾਂ ਦੇ
ਸੋਕਿਆਂ ਨੇ ਸਾੜਤੇ ਪਲੀਤੇ
ਅੱਖੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਜਿਹੜੇ
ਲੱਗਦਾ ਉਹ ਸੁਖੀ ਪਰ
ਉਹੀ ਜਾਣੇ ਜਿਹਦੇ ਨਾਲ਼ ਬੀਤੇ।
-ਸੰਗਤਾਰ
ਬੰਦੇ ਸਾਰੇ ਬੰਦੇ ਨੇ,
ਪਰ ਵਿੱਚ ਸਰਹੱਦੀ ਕੰਧ ਤਾਂ ਹੈ,
ਕੋਈ ਨੇੜੇ ਦਾ ਕੋਈ ਦੂਰ ਦਾ ਏ
ਬੰਦੇ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਬੰਦੇ ਦਾ
ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਤਾਂ ਹੈ,
ਕੋਈ ਨੇੜੇ ਦਾ ਕੋਈ ਦੂਰ ਦਾ ਏ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਤੇਰੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਰੰਗੇ ਬਣ ਬਣ ਕੇ
ਸਾਥੋਂ ਰਿਹਾ ਨਹੀਂਓਂ ਜਾਂਦਾ ਚੰਗੇ ਬਣ ਬਣ ਕੇ
ਉਹ ਐਵੇਂ ਨਹੀਂ ਕਹਾਉਂਦੇ ਖੁਸ਼ਬੂਆਂ ਦੇ ਵਿਓਪਾਰੀ
ਚੁੱਭੇ ਫੁੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਕੰਡੇ ਬਣ ਬਣ ਕੇ
ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀ ਚੂਸ ਲਈ ਰੰਗੀਨੀ
ਅੱਜ ਉਹ ਸਾਡੇ ਕੋਲ਼ੋਂ ਲ਼ੰਘੇ ਬਣ ਬਣ ਕੇ
ਜਦੋਂ ਲੱਗਦੀ ਪਿਆਸ ਲੋਹਾ ਲਾਖਾ ਜਿਹਾ ਹੋ ਕੇ
ਪੀਂਦਾ ਰੱਤ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲ ਖੰਡੇ ਬਣ ਬਣ ਕੇ
ਅੱਜ ਵੇਖੀ ਨਹੀਂਓਂ ਜਾਂਦੀ ਉਹਨਾਂ ਸ਼ਾਹਾਂ ਦੀ ਮਜਾਜ
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰੇਸ਼ਮ ਬਣਾਏ ਨੰਗੇ ਬਣ ਬਣ ਕੇ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਕੋਈ ਕੋਈ ਦਿਨ ਜਿਹਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨਾ ਢਲ਼ੇ
ਕੋਈ ਕੋਈ ਸ਼ਾਮ ਕਦੇ ਰਾਤ ਹੁੰਦੀ ਨਾ
ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਰਾਤ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨਾ ਚੜ੍ਹੇ
ਸੁਪਨੇ ਨਾ ਨੀਂਦ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੁੰਦੀ ਨਾ
ਕੋਈ ਕੋਈ ਸਵੇਰ ਜਦੋਂ ਟੀ ਵੀ ਅਖਵਾਰਾਂ ਤੇ ਵੀ
ਸੁਪਨੇ ਸਲੀਬਾਂ ਉੱਤੇ ਟੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਪਰ ਕਈ ਦਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ਼ੋਂ ਚੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਐਵੇਂ ਲੱਗ ਜਏ ਉਦਾਸੀ
ਯਾਦ ਆਉਣ ਚਿਹਰੇ ਜਿਹੜੇ ਭੁੱਲ ਬੈਠੇ ਆਂ
ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਹੋਵੇ ਬੜਾ ਪਛਤਾਵਾ
ਕਾਹਦੇ ਪਿੱਛੇ ਐਨਾ ਫੁੱਲ ਫੁੱਲ ਬੈਠੇ ਆਂ
ਬੜਾ ਅਫਸੋਸ ਹੁੰਦਾ ਵਿੱਛੜੇ ਯਾਰਾਂ ਦਾ
ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਹੱਥ ਲਹੂ ਰੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
ਪਰ ਕਈ ਦਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ਼ੋਂ ਚੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ
-ਸੰਗਤਾਰ
ਮੇਰੀ ਸੋਚ ਆਵਾਰਾਗਰਦ ਜਿਹੀ
ਫਿਰ ਓਸੇ ਗਲ਼ੀ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੀ ਏ
ਜਿੱਥੇ ਗੱਡੀ ਸੂਲ਼ੀ ਮੇਰੇ ਲਈ
ਓਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਰਸਤੇ ਚੁੰਮਦੀ ਏ
ਖਿੱਚ ਖਿੱਚ ਕੇ ਲੰਬੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ
ਇਹਨੇ ਜਾਗਦੇ ਪਲ ਵਿਛੋੜੇ ਦੇ
ਰੰਗ ਸਰਦ ਸਲੇਟੀ ਹੋ ਗਏ ਨੇ
ਅੰਬਰ ਤੋਂ ਤਾਰੇ ਤੋੜੇ ਦੇ
ਰੰਗ ਖੂਨ ਤੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਇੱਕ ਦਿਸਦਾ
ਕਾਤਿਲ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਕੌਣ ਕਰੇ?
ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਬੇੜੀ ਪੈ ਸਕਦੀ
ਰੂਹ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੌਣ ਕਰੇ?
-ਸੰਗਤਾਰ